Energieaudits: wat zijn de voordelen en hoe werkt het?

Met het oog op een energiezuinige wereld, doet België haar best om het land zo energieneutraal mogelijk te maken. Om deze doelstelling zo snel mogelijk te bereiken, heeft de Belgische overheid hiervoor een specifieke wetgeving in werking laten treden: de Belgische energiewetgeving.  

Eén van de belangrijkste aspecten van deze energiewetgeving, zijn de energieaudits. Deze zijn bedoeld om bedrijven en organisaties bewust te maken van hun energieverbruik en om hen te helpen energie te besparen. Het is dus een win-win situatie. Terwijl jij je verbruik laat verminderen, verkleint je ecologische voetafdruk en daarnaast verlaagt ook je jaarlijkse kost aan energie. Of een energieaudit interessant is voor jou? Dat ontdek je hieronder. We leggen uit wat een energieaudit exact is, wie deze moet uitvoeren en wat nu eigenlijk de voordelen hiervan zijn. 

De energieaudit in een notendop: 

• • Een energieaudit bepaalt het energieverbruik van je bedrijf of woning.
  • Het is van toepassing voor grote bedrijven, KMO’s en woningeigenaren.
  • Er zijn heel wat voordelen gekoppeld aan de resultaten die uit de audit komen.
  • Daarnaast maak je vaak ook kans op verschillende subsidies om je energierenovaties te financieren.
  • Afhankelijk van het type pand, is een energieaudit uitgebreider en meer diepgaand.
  • Afhankelijk van de audit, zijn er verschillende personen bevoegd om de audit uit te voeren.

Wat is een energieaudit?

Laten we beginnen bij het begin: “Wat is een energieaudit?”. Een energieaudit is een diepgaande analyse van het energieverbruik van een bedrijf, organisatie of woning. Het doel van een energieaudit is om te bepalen hoeveel energie er wordt verbruikt, waar het verbruik plaatsvindt en hoe het verbruik kan worden verminderd. 

Tijdens een energieaudit worden alle energiegebruikers binnen een bedrijf of organisatie geïdentificeerd en geanalyseerd, zoals verlichting, verwarming, koeling en productieprocessen (voor industrie). Op basis van deze analyse wordt een energierapport opgesteld waarin aanbevelingen worden gedaan om het energieverbruik te verminderen. 

Van hieruit maak je dan een plan van aanpak op om alles zo energieneutraal mogelijk te maken. 

Voor wie is een energieaudit verplicht?

In België zijn er twee partijen op wie een energieaudit van toepassing is. Enerzijds de bedrijven en anderzijds vastgoedeigenaars, ook wel de particuliere markt genoemd. 

Voor grote bedrijven alsook KMO’s zijn energieaudits verplicht. Een grote onderneming is een bedrijf met meer dan 250 werknemers of een jaaromzet van meer dan 50 miljoen euro en een balanstotaal van meer dan 43 miljoen euro. KMO’s die niet-energie-intensief zijn, hebben een jaarlijks energieverbruik van minder dan 500.000 kWh elektriciteit en minder dan 500.000 kWh aardgas.

Is een energieaudit verplicht voor particulieren? 

Op de bedrijven na, is een energieaudit ook interessant voor Belgische woningeigenaars. Maar in tegenoverstelling tot de bedrijven, is een energieaudit niet verplicht voor particulieren, tenzij (!) je een woning gaat verkopen of verhuren.

Bij de verkoop of verhuur van een woning moet je verplicht een Energieprestatiecertificaat (EPC) laten opmaken door een erkende energiedeskundige type A. Dit certificaat geeft informatie over de energieprestaties van de woning en welke maatregelen eventueel genomen kunnen worden om de energie-efficiëntie te verbeteren.

Het EPC is verplicht sinds 2008 bij de verkoop en sinds 2009 bij de verhuur van woningen en geldt voor alle woningen, zowel nieuwbouw als bestaande woningen. Het certificaat blijft 10 jaar geldig, tenzij er ondertussen ingrijpende energetische renovaties worden uitgevoerd. Dan moet de EPC-keuring opnieuw uitgevoerd worden als je wil dat deze weer geldig is.

Naast het verplichte EPC kunnen particulieren ook vrijwillig een energieaudit laten uitvoeren om inzicht te krijgen in de energieprestaties van hun woning en welke maatregelen er genomen kunnen worden om de energie-efficiëntie te verbeteren. Dit kan bijvoorbeeld nuttig zijn bij het uitvoeren van renovaties om het energieverbruik te verminderen en de woning comfortabeler te maken.

Daarnaast heb je ook nog het EPB. Dit staat voor EnergiePrestatie en Binnenklimaat en is van kracht in Vlaanderen sinds 2006. Deze vorm van de energieaudit is van toepassing op nieuwbouw en hierbij wordt er van begin af aan al gekeken hoe het gebouw zo optimaal mogelijk ingericht wordt op vlak van energie-toepassingen.

Wat zijn de voordelen van een energieaudit voor bedrijven?

Maar goed, ondertussen denk je waarschijnlijk: allemaal goed en wel, maar WIIFM (What’s in it for me)? 

Een energieaudit heeft verschillende voordelen. Ten eerste helpt het bedrijven en organisaties om hun energiekosten te verlagen. Een energieaudit geeft inzicht in waar energie wordt verspild en welke energiebesparende maatregelen je best neemt.

Ten tweede draagt een energieaudit bij aan de vermindering van de CO2-uitstoot van een bedrijf of organisatie. Door het verminderen van het energieverbruik wordt de uitstoot van broeikasgassen verminderd.

Ten derde helpt een energieaudit bij het verbeteren van het imago van een bedrijf of organisatie. Een bedrijf dat zich inzet voor duurzaamheid en energiebesparing, laat hierdoor een positieve indruk achter op klanten, investeerders en andere belanghebbenden.

Zijn er voor particulieren ook voordelen aan gekoppeld? 

En ja hoor, ook voor particulieren, draagt een energieaudit heel wat voordelen met zich mee. De belangrijkste aspecten zijn: 

• • Besparingen: met een energieaudit wordt er bepaald welke verbeteringen er in huis best aangebracht worden om energie te besparen. Door het verminderen van het energieverbruik bespaar je als snel op je energierekening. Daarnaast worden er ook nog eens CO2 taksen verwacht in België, dus om je alvast veilig te stellen voor de toekomst, helpt het om hier nu al in te investeren.

• • Comfort: een energieaudit leidt ook tot meer comfort in huis. Door het verbeteren van je isolatie of ventilatie verbetert de temperatuur en luchtkwaliteit in huis waardoor het aangenamer leven wordt.
• • Milieu: door het optimaliseren van je energieverbruik en de CO2-uitstoot draagt een energieaudit bij aan een beter milieu.
• • Waardevermeerdering woning: verbeteringen die naar aanleiding van een energieaudit worden aangebracht leiden tot een waardevermeerdering van je woning. Een energiezuinige woning is namelijk aantrekkelijker voor potentiële kopers. Een woning met energielabel A is doorgaans tot 15% meer waard dan een soortgelijke woning met een lager energielabel.
• • Wetgeving: in sommige gevallen is een energieaudit ook verplicht, bijvoorbeeld bij de verkoop van een woning of bij het aanvragen van bepaalde subsidies. Dus vaak is het ook essentieel om wettelijk in orde te zijn. 

Kortom, een energieaudit helpt je om geld te besparen, comfortabeler te wonen en bij te dragen aan een beter milieu.

Wie is bevoegd om een energieaudit uit te voeren? 

Een energieaudit kan worden uitgevoerd door een erkende energiedeskundige type A of type B, afhankelijk van de complexiteit en omvang van de audit.

Een energiedeskundige type A is bevoegd om audits uit te voeren bij gebouwen met een eenvoudige energiehuishouding, zoals woningen en kleine gebouwen. Deze is dus meestal van toepassing voor de particuliere markt. 

Een energiedeskundige type B is bevoegd om audits uit te voeren bij gebouwen met een complexe energiehuishouding, zoals grote industriële gebouwen en dus meer van toepassing op de grote bedrijven en KMO’s. 

Een energieaudit kan ook worden uitgevoerd door een interne deskundige die is opgeleid en bekwaam is in het uitvoeren van energieaudits. Dit kan bijvoorbeeld een werknemer zijn die verantwoordelijk is voor energiebeheer binnen een bedrijf.

Ongeacht wie de energieaudit uitvoert, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de persoon of organisatie voldoet aan de vereiste kwalificaties en ervaring heeft met het uitvoeren van energieaudits.

Hoe wordt een energieaudit uitgevoerd?

Wanneer een energieaudit wordt uitgevoerd, wordt er rekening gehouden met verschillende stappen. Afhankelijk van de omvang en complexiteit van de audit, zijn bepaalde stappen meer of minder van toepassing. Over het algemeen zijn de volgende stappen betrokken bij het uitvoeren van een energieaudit:

1. 1. Voorbereiding: de eerste stap is om de energieaudit voor te bereiden. Dit omvat het verzamelen van alle nodige informatie, zoals energierekeningen, plattegronden en technische specificaties van het gebouw of de installatie.

       

   2. Analyse van energiegebruikers: het identificeren van alle energiegebruikers binnen het bedrijf of de organisatie, zoals verlichting, verwarming, koeling en productieprocessen. Dit omvat ook het bepalen van de energie-efficiëntie van de gebruikte apparatuur. 
   3. Metingen: het uitvoeren van metingen om de werkelijke energie-efficiëntie van apparatuur en processen te bepalen. Dit omvat bijvoorbeeld het meten van de temperatuur van verwarmingssystemen, het meten van de lichtopbrengst van verlichtingssystemen, enz. 
   4. Identificeren van energiebesparende maatregelen: het identificeren van energiebesparende maatregelen die kunnen worden geïmplementeerd om het energieverbruik te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld het vervangen van oude apparatuur zijn door energiezuinige apparatuur, het aanpassen van de instellingen van verwarmingssystemen en verlichting, het verbeteren van de isolatie van het gebouw, enz. 
   5. Kosten-batenanalyse: het uitvoeren van een kosten-batenanalyse om te bepalen welke energiebesparende maatregelen het meest rendabel zijn. Hierbij wordt gekeken naar de kosten van de maatregelen en de verwachte besparingen op energiekosten. 
   6. Energieaudit-rapport: het opstellen van een energierapport waarin alle bevindingen en aanbevelingen worden beschreven. Het rapport bevat een overzicht van het energieverbruik, de geïdentificeerde energiebesparende maatregelen, de verwachte besparingen op energiekosten en de kosten-batenanalyse. 
   7. Implementatie van maatregelen: het implementeren van de aanbevolen energiebesparende maatregelen. Dit kan betekenen dat er investeringen moeten worden gedaan, bijvoorbeeld in nieuwe apparatuur of in het aanpassen van de installatie, maar dit kan zichzelf vaak terugbetalen in bespaarde energiekosten. 
   8. Monitoring en evaluatie: het monitoren en evalueren van de implementatie van de energiebesparende maatregelen om te bepalen of de verwachte besparingen op energiekosten worden gerealiseerd.

Het uitvoeren van een energieaudit is in sommige gevallen complex. Het is daarom raadzaam om een professional in te huren om de audit uit te voeren. Bedrijven en organisaties kunnen ook gebruikmaken van verschillende subsidieregelingen om de kosten van een energieaudit te verlagen en de implementatie van energiebesparende maatregelen te stimuleren.

Met welke punten houdt een energieaudit rekening?

Al een beetje voorbereiden op de audit? Dit zijn de aspecten waar een inspecteur rekening mee houdt. 

1. 1. Energiegebruikers: de energieaudit houdt rekening met alle energiegebruikers binnen het bedrijf of de organisatie. Dit omvat bijvoorbeeld verlichting, verwarming, koeling, ventilatie, productieprocessen en apparatuur.
      
   2. Energieverbruik: de energieaudit beoordeelt het energieverbruik van het gebouw, de installatie of het bedrijf. Dit omvat het beoordelen van de hoeveelheid energie die wordt verbruikt door elke energiegebruiker, het energieverbruik per m², per product of per werknemer.
      
   3. Energieprestaties: de energieaudit beoordeelt de energieprestaties van het gebouw, de installatie of het bedrijf. Dit omvat het beoordelen van de efficiëntie van de gebruikte apparatuur, de instellingen van de energiegebruikers, de isolatie van het gebouw en de verlichtings- en verwarmingssystemen.
      
   4. Technologie: de energieaudit beoordeelt de technologie die wordt gebruikt om energie te beheren en te meten. Dit omvat bijvoorbeeld het gebruik van slimme meters, automatiseringssystemen en software om energiegebruik te monitoren en te beheren.
      
   5. Gedrag: de energieaudit beoordeelt ook het gedrag van de gebruikers van het gebouw, de installatie of het bedrijf. Dit omvat bijvoorbeeld hoe energiegebruikers worden gebruikt, wanneer de energiegebruikers worden gebruikt, enzovoort.
      
   6. Kosten: de energieaudit beoordeelt de kosten van het energieverbruik. Dit omvat het bepalen van de kosten van het energieverbruik en de kosten van energiebesparende maatregelen.
      
   7. Milieu-impact: de energieaudit beoordeelt ook de milieueffecten van het energieverbruik en identificeert mogelijkheden voor het verminderen van de CO2-uitstoot en andere milieueffecten van het energieverbruik.

Door rekening te houden met deze verschillende aspecten, helpt een energieaudit bedrijven en organisaties om hun energieverbruik te verminderen en kosten te besparen door middel van energiebesparende maatregelen.

Welke subsidies zijn van toepassing voor bedrijven die een energieaudit laten uitvoeren? 

Klaar om je gebouw energievriendelijker te maken? Dan heb je geluk want in België zijn er verschillende subsidies beschikbaar voor bedrijven die een energieaudit laten uitvoeren. Deze subsidies zijn bedoeld om bedrijven te ondersteunen bij het uitvoeren van energieaudits en het implementeren van energiebesparende maatregelen.

In Vlaanderen is het voor bedrijven mogelijk om een subsidie aanvragen voor de uitvoering van een energieaudit via het Vlaams Energie Agentschap (VEA). De subsidie bedraagt maximaal 50% van de factuurkosten, met een maximumbedrag van € 15.000.

Ook in Wallonië zijn er subsidies voor bedrijven die een energieaudit willen laten uitvoeren. Deze vragen ze dan aan via het Waalse Gewest. De subsidie bedraagt maximaal 70% van de kosten van de energieaudit, met een maximumbedrag van € 40.000, wat hoger is dan in Vlaanderen.

In het Brussels Hoofdstedelijk gewest bestaat er de “Energiepremie+” voor de financiering van energieaudits en andere energiebesparende maatregelen. 

Het is belangrijk om te weten dat de beschikbaarheid en de voorwaarden van subsidies regelmatig veranderen. Bedrijven nemen daarom het best contact op met de relevante instanties voor de meest actuele informatie over subsidies voor energieaudits.

Hebben particulieren ook recht op subsidies voor een energieaudit? 

Ja hoor, no worries, het zijn niet enkel de bedrijven die van de voordelen mogen genieten. Ook woningeigenaars hebben recht op bepaalde subsidies. 

• • Vlaanderen: hier heb je recht op een subsidie van 40% van de kostprijs, met een maximumbedrag van 360 euro. Dit geldt voor woningen met bouwjaar vóór 2006.
  • Brussels Hoofdstedelijk Gewest: In het Brusselse wordt 50% van de kosten van de audit terugbetaald, met een maximumbedrag van 500 euro.
  • Wallonië: momenteel worden er hier geen subsidies verstrekt voor particulieren.

Een betere energiescore met EPBeter

Een energieaudit is een belangrijk instrument om bedrijven en organisaties bewust te maken van hun energieverbruik en om hen te helpen energie te besparen. In België zijn energieaudits verplicht voor grote ondernemingen en KMO’s die niet-energie-intensief zijn. Het uitvoeren van een energieaudit heeft verschillende voordelen, waaronder het verlagen van energiekosten, het verminderen van de CO2, … Ga vrijblijvend het gesprek aan met één van onze experts en ontdek welke impact de energieaudit op jouw situatie heeft.